Jesteśmy w trakcie otwierania niepublicznej polskiej szkoły z oddziałami międzynarodowymi. W szkole nie będą uczyć się polskie dzieci – będzie to szkoła dla dzieci i młodzieży z Ukrainy w pełnym etapie edukacyjnym tj. od I do XI klasy. Już wiemy, że po uzyskaniu zgody ministerstwa edukacji Ukrainy będziemy realizować ukraińską podstawę programową, ale nasi uczniowie będą musieli zdać egzamin ósmoklasisty. Pytanie jednak dotyczy dokumentacji.

W świetle przepisów ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r., poz. 900; dalej jako uPo) przez oddział międzynarodowy należy rozumieć oddział szkolny, w którym nauczanie jest prowadzone zgodnie z programem nauczania ustalonym przez zagraniczną instytucję edukacyjną. Oddziały międzynarodowe mogą być tworzone w szkołach publicznych i niepublicznych. Zgodnie z art. 22 ust. 3 uPo szkoła zapewnia uczniom oddziału międzynarodowego niebędącym obywatelami polskimi nauczanie języka polskiego jako języka obcego. Na podstawie art. 22 ust. 7 uPo do oddziału międzynarodowego nie stosuje się przepisów:

  1. art. 14 ust. 1 pkt 3 uPo, co oznacza, że szkoła niepubliczna z oddziałem międzynarodowym nie musi zatrudniać nauczycieli posiadających kwalifikacje określone w odrębnych przepisach (tj. w ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela, Dz. U. z 2023 r., poz. 984 oraz w rozporządzeniu z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli, Dz. U. z 2023 r., poz. 984),
  2. art. 14 ust. 1 pkt 4 uPo, co oznacza, że szkoła niepubliczna z oddziałem międzynarodowym nie musi realizować programów nauczania uwzględniających podstawę programową kształcenia ogólnego, a w przypadku szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe – również podstawy programowej kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego albo podstawy programowej kształcenia w zawodach szkolnictwa artystycznego ani ramowych planów nauczania
  3. art. 14 ust. 1 pkt 4 uPo, co oznacza, że szkoła niepubliczna z oddziałem międzynarodowym nie musi realizować zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania egzaminów, o których mowa w rozdziałach 3a i 3b ustawy o systemie oświaty,
  4. art. 14 ust. 3 uPo, co oznacza, że szkoła niepubliczna z oddziałem międzynarodowym nie musi m.in. prowadzić dokumentacji przebiegu nauczania ustalonej dla szkół publicznych.

W oddziale międzynarodowym szkoły niepublicznej stosuje się wszystkie pozostałe przepisy Prawa oświatowego, których stosowania nie wyłączono wyraźnie w art. 22 ust. 7  bądź w sposób dorozumiany przez ustanowienie przepisu szczególnego.

W kwestii wydawania świadectw należy wskazać na przepis art. 11 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2022 r., poz. 2230), zgodnie z którym świadectwa, certyfikaty, zaświadczenia, aneksy i dyplomy państwowe wydawane przez uprawnione do tego szkoły, placówki kształcenia ustawicznego i centra kształcenia zawodowego, kolegia pracowników służb społecznych oraz okręgowe komisje egzaminacyjne są dokumentami urzędowymi. Wzory świadectw są określane przepisami rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2019 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. z 2019 r., poz. 1700). W tym miejscu należy wskazać, że Załączniku nr 1 do rozporządzenia Informacje ogólne dotyczące wydawania świadectw, certyfikatów, zaświadczeń, aneksów, dyplomów państwowych i innych druków dla przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół podstawowych i szkół ponadpodstawowych w punkcie 21 wskazano, że na świadectwach szkolnych promocyjnych i świadectwach ukończenia szkoły, w części dotyczącej szczególnych osiągnięć ucznia, odnotowuje się:

  1. uzyskane wysokie miejsca nagrodzone lub uhonorowane zwycięskim tytułem w zawodach wiedzy, artystycznych i sportowych, organizowanych przez kuratora oświaty albo organizowane co najmniej na szczeblu powiatowym przez inne podmioty działające na terenie szkół;
  2.  osiągnięcia w aktywności społecznej, w tym na rzecz środowiska szkolnego, w szczególności w formie wolontariatu;
  3. realizację lub ukończenie programu nauczania ustalonego przez zagraniczną instytucję edukacyjną, o którym mowa w art. 21 ust. 3 uPo, wraz z nazwą tego programu, jeżeli uczeń uczęszczał do oddziału międzynarodowego, w którym program ten był realizowany.

W powyższych przepisów wynika, że szkoła z odziałem międzynarodowym wydaje świadectwa korzystając z druków określonych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej. Podstawę do wyboru podręczników przez nauczycieli stanowi art. 22ab ustawy o systemie oświaty. Stosownie do art. 22ab zespół nauczycieli prowadzących nauczanie w klasach I-III szkoły podstawowej oraz zespół nauczycieli prowadzących nauczanie danych zajęć edukacyjnych w klasach IV-VIII szkoły podstawowej i szkole ponadpodstawowej przedstawiają dyrektorowi szkoły propozycję:

  1. jednego podręcznika do zajęć z zakresu edukacji: polonistycznej, matematycznej, przyrodniczej i społecznej oraz jednego podręcznika do zajęć z zakresu danego języka obcego nowożytnego, lub materiału edukacyjnego, dla uczniów danej klasy - w przypadku klas I-III szkoły podstawowej;
  2. jednego podręcznika do danych zajęć edukacyjnych lub materiału edukacyjnego do danych zajęć edukacyjnych, dla uczniów danej klasy - w przypadku klas IV-VIII szkoły podstawowej i szkoły ponadpodstawowej;
  3. materiałów ćwiczeniowych.

Jeżeli zatem jest możliwe dokonywanie wyboru podręczników w ramach realizacji polskiej podstawy programowej, to tym bardziej jest możliwe dokonywanie wyboru podręczników do nauki języka polskiego dla obcokrajowców.