Czy logopeda może prowadzić zajęcia rewalidacyjne z uczniem posiadającym orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego ze względu na autyzm. Zalecaną formą rewalidacji wynikającą z orzeczenia jest "usprawnianie umiejętności społecznych w tym komunikacji – zajęcia ukierunkowane na rozwój umiejętności komunikacyjnych". Jeśli nie, to jaki specjalista powinien te zajęcia prowadzić?

Kwalifikacje nauczycieli zatrudnianych w oddziałach integracyjnych (w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego) oraz w oddziałach ogólnodostępnych (w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych) określa § 7 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z 9 sierpnia 2017 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. z 2020 r., poz. 1309).

Zgodnie z ww. regulacjami, w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych z oddziałami integracyjnymi oraz w przedszkolach i szkołach integracyjnych, zatrudnia się dodatkowo nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia integracyjnego, z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.

Ponadto, w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych, w których kształceniem specjalnym są objęci uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane ze względu na autyzm, w tym zespół Aspergera, lub niepełnosprawności sprzężone, zatrudnia się dodatkowo:

  1. nauczycieli posiadających kwalifikacje z zakresu pedagogiki specjalnej w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych lub
  2. specjalistów lub
  3. pomoc nauczyciela – z uwzględnieniem realizacji zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie kształcenia specjalnego.

Kwalifikacje nauczycieli zatrudnianych w przedszkolach, szkołach i placówkach określa rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 1 sierpnia 2017 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (t.j. Dz.U. z 2020 r., poz. 1289).

Zgodnie z § 23 ust. 1 rozporządzenia kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych, uwzględniających indywidualne potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów niepełnosprawnych, w przedszkolach, szkołach i placówkach posiada osoba, która ma kwalifikacje określone w § 15 ust. 3, tzn.:

  1. ukończyła studia lub zakład kształcenia nauczycieli, w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów, na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki, o których mowa w § 3–6, lub
  2. posiada wykształcenie na poziomie wymaganym do zajmowania stanowiska nauczyciela w danym typie szkoły lub rodzaju placówki oraz przygotowanie pedagogiczne, a ponadto ukończyła studia podyplomowe, zakład kształcenia nauczycieli lub kurs kwalifikacyjny, w zakresie odpowiednim do niepełnosprawności uczniów.

Do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych z uczniem z autyzmem nauczyciel obecnie powinien posiadać kwalifikacje w zakresie edukacji i terapii osób z zaburzeniami ze spektrum autyzmu.

W obowiązującym od 3 sierpnia 2019 r. rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 25 lipca 2019 r. w sprawie standardu kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela (Dz. U. z 2019 r., poz. 1450, ze zm.) w § 1 określono standard kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu: 

  1. nauczyciela, stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia; 
  2. nauczyciela przedszkola i edukacji wczesnoszkolnej (klasy I-III szkoły podstawowej), stanowiący załącznik nr 2 do rozporządzenia; 
  3. nauczyciela pedagoga specjalnego, nauczyciela logopedy i nauczyciela prowadzącego zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka, stanowiący załącznik nr 3 do rozporządzenia.

W załączniku nr 3 do rozporządzenia, w części I "Sposób organizacji kształcenia" w wymaganiach ogólnych wskazano, że standard ten ma zastosowanie do kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela pedagoga specjalnego, nauczyciela logopedy i nauczyciela prowadzącego zajęcia wczesnego wspomagania rozwoju dziecka: 

  1. w zakresie: 

2. w zakresie: 

W związku z tym, należy uznać, że nauczyciel ten prawdopodobnie posiada kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela zatrudnionego w celu współorganizowania kształcenia uczniów niepełnosprawnych, w tym uczniów z autyzmem lub zespołem Aspergera. Natomiast jeśli ma ukończone np. studia podyplomowe na kierunku "Wspieranie rozwoju i edukacji osób ze spektrum autyzmu" posiada również kwalifikacje do prowadzenia zajęć rewalidacyjnych z tymi uczniami.